De evolutie van online betaalmethoden in Nederland
De manier waarop we online betalen voor goederen en diensten is de afgelopen decennia drastisch veranderd. In de begindagen van het internet was direct online betalen eigenlijk alleen maar mogelijk met een creditcard, een bankoverschrijving of de oude vertrouwde acceptgiro.
De nadelen van bankoverschrijvingen en betalen met acceptgirokaarten moge duidelijk zijn; of je bestelling werd pas verzonden nadat de betaling ontvangen was, of de verkopende partij liep het risico dat klanten niet betaalden. In ieder geval duurde het dagen voordat een bestelling of transactie verwerkt werd.
Creditcards zijn in Nederland nooit zo populair geweest als in het buitenland. Hoewel creditcardmaatschappijen altijd al manieren hebben gehad om hun klanten tegen fraude te beschermen, waren veel mensen toch terughoudend met het delen van hun informatie over het internet.
Naarmate een steeds groter deel van onze bestedingen online plaatsvonden, kwamen er al snel diverse alternatieven beschikbaar. Zo bracht Distri Group uit Den Haag in 2003 de internetportemonnee Wallie op de markt. De Wallie-kaart was een prepaidkaart die in winkels gekocht kon worden, om vervolgens met de code die op de kaart stond online te kunnen betalen bij aangesloten bedrijven.
Er was al snel een redelijk grote groep online winkels die betalingen met Wallie accepteerden en in de loop der jaren werd dit betaalmiddel ook in zes andere Europese landen, Mexico en de Verenigde Staten aangeboden.
Helaas bleek het toch geen groot succes. De voornaamste reden hiervoor was waarschijnlijk de kosten die het voor de winkels met zich meebracht. Wallie rekende namelijk een vergoeding van 20% van het bestede bedrag. En dan te bedenken dan we zelfs de 3 of 4% die een creditcard kost als duur vonden.
Een andere prepaidkaart die wel succesvol is gebleken is de paysafecard. Deze werd in het jaar 2000 in Oostenrijk opgezet en wist in Europa snel te groeien, mede dankzij subsidies van de EU om online betalingen te stimuleren.
Nadat paysafe in zes landen beschikbaar was en via de Britse Financial Services Authority een vergunning had gekregen die het binnen de hele EU officieel als ‘e-money’ erkende, begon een reeks van overnames waarmee het kon groeien tot een van de grootste online betaalmethodes van vandaag. De eerste overname betrof het bovengenoemde Wallie aan het einde van 2011. Wallie werd volledig ingelijfd en klanten hadden een paar maanden te tijd om hun tegoeden te gebruiken voor het merk van het toneel verdween.
Maar als we het over online betaalmethodes hebben is er een naam die bijna iedereen ter wereld kent: Paypal. Niet alleen is dit Amerikaanse bedrijf voor velen een begrip geworden, ook kent iedereen een van de oprichters Elon Musk.
Paypal is ook een online portemonnee, maar werkt niet met prepaidkaarten maar je koppelt je bankrekening of creditcard direct aan je account. Voor bankrekeninghouders betekent dit dat je een van de meest geaccepteerde online betaalmethodes kunt gebruiken, voor creditcardhouders dat je niet je kaartgegevens met anderen hoeft te delen.
Een ander voordeel is dat Paypal kopersbescherming aanbiedt waarmee je beschermd bent tegen onrechtmatige aankopen en goederen of diensten die niet geleverd worden.
De opkomst van iDEAL
Hoewel er ook in Nederland in een hoog tempo steeds meer mogelijkheden om online te betalen beschikbaar kwamen zoals online betaalmethodes van de Rabobank (Rabo Direct Betalen), ABN Amro (eWallet) en KPN (Switchpoint), ontbrak het aan een algemeen aanvaarde methode die ook nog eens lage transactiekosten had en wellicht ook nog duurzamer was.
In 2005 werd daarom door de grote Nederlandse banken (Rabo, ABN Amro, ING en de Postbank) iDEAL gelanceerd. Doordat vrijwel alle Nederlanders een bankrekening bij een van deze banken hadden en deze methode met hun eigen bankpas konden gebruiken, werd iDEAL de standaard om online te betalen.
Dat er geen extra diensten als kopersbescherming werden geboden werd ruimschoots gecompenseerd door de lage kosten en de uitgebreide consumentenbescherming die al bestond. Bijna 20 jaar later vinden er nog steeds ieder jaar weer meer iDEAL betalingen plaats, inmiddels ruim een miljard transacties met een waarde van meer dan 100 miljard euro. Dit komt neer op een marktaandeel van meer dan 70%, weinig bedrijven kunnen zeggen dat ze een markt zo domineren.
Toch zijn er een aantal situaties waarin iDEAL nog wel degelijk concurrentie van andere betaalmethodes ondervindt. Hoewel bijna 90% van de online betalingen voor aankopen en bestedingen binnen Nederland plaatsvindt, staat de resterende 10% voor bijna 1 miljard euro. Afhankelijk van waar je je ‘cross-border’ aankoop doet, zal deze niet onder de strenge Nederlandse of Europese regels voor consumentenbescherming vallen.
In zulke gevallen kunnen alternatieve betaalmethodes zoals creditcards of Paypal, ondanks de hogere kosten, toch een uitkomst bieden omdat daarmee ook internationale aankopen en betalingen verzekerd kunnen worden. Ook zijn er situaties te bedenken waarin mensen een prepaid betaalmethode willen gebruiken om bijvoorbeeld makkelijker te kunnen budgetteren. Bijvoorbeeld bij Skrill casinos Nederland is het een uitkomst als je niet meer uit kan geven dan de waarde van je Skrill prepaidkaart.
Een andere reden om een ‘anonieme’ betaalmethode te gebruiken is omdat je niet wil dat een aankoop op je bankafschrift verschijnt. Hierbij moet men wel beseffen dat dit het soort anonimiteit is wat vergelijkbaar is met het gebruik van een ‘incognito’ of ‘private’ modus in je webbrowser. Onder de oppervlakte is het niet zo anoniem als veel mensen denken, wanneer je bestelling thuis afgeleverd wordt, is je adres toch bekend. Wanneer je een kaart gebruikt om het saldo van je spelersaccount bij een casino op te waarderen, is de kaart wel anoniem, maar je accountgegevens zullen altijd geverifieerd zijn.
Mobiel betalen
Tot slot is er natuurlijk een methode die steeds populairder wordt omdat deze zich qua acceptatie en gebruiksgemak met iDEAL kan meten; mobiel betalen. Hoewel je op vele manieren met je mobiel kunt betalen, je kunt prima iDEAL of prepaidkaarten zoals Skrill of Paysafecard op je telefoon gebruiken, hebben we het hier over de digitale portemonnees van Apple en Google.
Of je nu een Android of iOS apparaat hebt, door je bankrekening of creditcard aan je Google of Apple Pay account te koppelen kun je niet alleen in fysieke winkels contactloos betalen, maar ook online via apps of websites op steeds meer plekken betalen. Ook bij deze betaalmethode betaal je als gebruiker niets extra, want alle kosten worden bij de verkoper in rekening gebracht.
De vraag bij alle betaalmethodes, behalve iDEAL, is of je je vertrouwd voelt met het delen van je betaalgegevens met een derde partij. Want hoewel alle aanbieders van de nieuwste technieken gebruik maken om je betalingen en je gegevens zo veilig mogelijk te behandelen, blijft iedere extra betrokken partij een potentieel risico, maar dat is de prijs die je betaalt voor net dat beetje extra gemak.
