Pleidooi voor plaquette voor Suze Groeneweg in Dordrecht actueel rond 150 ste geboortedag

28 november 2024 • 10:00 door de redactie
Pleidooi voor plaquette voor Suze Groeneweg in Dordrecht actueel rond 150 ste geboortedag

DORDRECHT/HOEKSCHE WAARD - Op weg naar de 150 ste geboortedag van SUZE GROENEWEG op 4 maart 1875 in Strijensas organiseert de gemeente Hoeksche Waard allerlei activiteiten.

Het eerste vrouwelijke kamerlid heeft ook een verleden in Dordrecht. Ze werd op 1 mei 1903 lid in Dordrecht van de SDAP, waarvoor zij in 1918 in de Tweede Kamer kwam.

Dordtenaar Jan van Zadelhoff maakte Suze - actief in de stad als onderwijzeres - lid van de partij, die na de oorlog de naam veranderd in PvdA.  Daarom wordt zij ook wel dochter van Dordrecht genoemd. De tekst:  Suze Groeneweg (1875-1940) – eerste vrouwelijk Tweede Kamerlid in Nederland; vurig pleitbezorgster van volksonderwijs.  De initiatiefgroep Dochters en Zonen heeft daarom ook aandacht voor Suze en haar Dordtse tijd.

Saskia Lensink schreef eerder over die Dordtse tijd en deed toen al de suggestie om een plaquette in Dordrecht aan te brengen om haar tijd in de oudste stad van Holland te markeren. Volgens onderzoek woonde Suze ook in 1902 en 1903 een periode aan de Bomkade.

SGP

In de Tweede Kamer is er nog steeds aandacht voor Suze Groeneweg. Zo noemt voormalig SGP-voorlichter Menno de Bruyn als gids telkens haar historische betekenis. Hij was meer dan veertig jaar actief in de kring van de Tweede Kamer en heeft de naam het geweten te zijn van de parlementaire historie.

In de Hoeksche Waard stemde als enige vier leden van de SGP fractie in de raad tegen aandacht voor Suze Groeneweg. Een raadslid van de SGP stemde voor. De stemmen verhouding was 28 voor en 4 SGP-raadsleden tegen. De SGP-tegenstemmers zagen met name niets in een permanent eerbetoon voor het eerste vrouwelijke kamerlid.


(eerder Dordrecht en Suze Groeneweg)

DORDRECHT - Het museum Hof van Nederland - eens ook Augustijnenklooster - had voor 1906 nog enige tijd de functie van school. In de boeken werd deze zogeheten openbare Nederduitse Stadsschool gemeenteschool nummer twee genoemd. Het markant is dat het eerste vrouwelijke kamerlid Suze Groeneweg (1875-1940) er van 1 april 1902 tot september 1903 onderwijzeres was.

De gemeente had volgens het boek van Oud Dordrecht over gevelstenen  in 1835 het Hofgebouw gekocht. De school, die in de volksmond ook centenschool werd genoemd, begon er in 1837.  Tot nu toe werd de naam van Suze Groeneweg wel gekoppeld aan gemeenteschool 2, maar nog nooit thuisgebracht bij de school in het Hofgebouw. In andere bronnen werd aangegeven dat Suze op 1 mei 1903 in Dordrecht lid werd van de voorloper van de PvdA: De SDAP. Haar aansluiting bij de SDAP volgde op aandrang van haar latere vrienden Jacoba en Jan van Zadelhoff. (een Dordts kamerlid). Ook sloot ze zich aan bij de Bond van Nederlandse onderwijzers.

Het Dordtse deel in de historie van Suze Groeneweg werd ook eens  beschreven door Saskia Lensink in AD De Dordtenaar. Ze werkt ook aan een boek over dochters van Dordrecht.  In de krant werd gemeld dat Suze Groeneweg nog aan de Bomkade heeft gewoond in haar Dordtse tijd.

Saskia Lensink:  ,,Groeneweg, later beroemd geworden als het allereerste vrouwelijke lid van de Tweede Kamer, woonde dus korte tijd in Dordrecht. Ze was toen nog een gewone schooljuf, die in 1875 'op Sas' was geboren als dochter van een landarbeider. Haar moeder had een kruidenierswinkeltje aan huis. Het gezin was arm en alle kinderen moesten na de lagere school aan het werk. Maar Suze niet, vond haar moeder. Zij kon zo goed leren dat ze naar de Rijksnormaalschool in Numansdorp mocht, wat meisjes maar zelden werd toegestaan. Daar behaalde ze haar onderwijsakte.

De school die verder ging in de historie van de school van Suze is vanaf 1913 de Statenschool in de Hofstraat.

Tot nu toe is nog nergens een plaquette aangebracht om mensen te attenteren op de plaats in de Dordtse geschiedenis van Suze Groeneweg.

Info over de Dordtenaar J.H.F. (Jan) van Zadelhoff, die op 1 mei 1903 Suze Groeneweg lid maakte van de SDAP: (bron PARLEMENT.com)

Antimilitaristisch en radikaal Tweede Kamerlid voor de SDAP. Kwam uit een middenstandsgezin en behoorde tot de oprichters van de socialistische beweging in Dordrecht.

Was onderwijzer, bestuurder van de Bond van Nederlandse Onderwijzers en mederedacteur van een socialistisch blad in zijn woonplaats. In de Kamer belangbehartiger van de onderwijzers. Hield zich verder bezig met defensie-vraagstukken. Verklaarde in 1928 - in strijd met de partijlijn - dat bij een oorlog niet op de socialisten hoefde te worden gerekend. Stond bekend als 'een goede kerel', die zich snel het lot van anderen aantrok. Zette zich tevens in voor natuurbescherming.

SDAP
in de periode 1918-1937: lid Tweede Kamer

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.