Unieke es met monumentale potentie
De vroegere Hoeksche Waardse Bomenstichting en huidige bomenwerkgroep ‘Fraxinus Excelsior’ heeft zijn naam te danken aan de oude es, die vroeger langs de Moricaanse weg tussen Strijen en ’s-Gravendeel stond. Deze bijna legendarische boom, waar heel veel oudere inwoners van de Hoeksche Waard herinneringen aan hebben is er helaas niet meer. Maar de bomenwerkgroep lijkt een waardige opvolger gevonden te hebben.
De ‘Esschen boom’, zoals de unieke, eenzame es vaak werd genoemd in de volksmond, heeft waarschijnlijk een goede 180 jaar alleen in de polder gestaan. En sneuvelde uiteindelijk doordat de sloot pal achter de boom plompverloren werd gedempt. De reddingsoperatie drie jaar later (1998) kwam helaas te laat. In de winter van 2001 sneuvelde de toen al vrijwel dode boom tijdens een storm. Maar totdat menselijk gepruts hem fataal werd moet de eenzame es in zijn leven honderden stormen en ook enkele tientallen orkanen hebben doorstaan.
De es die men enkele jaren geleden ontdekte, na een tip van een bejaarde inwoner van Heinenoord moet inmiddels rond 95/100 jaar oud zijn en staat onderlangs een dijk even voorbij Goidschalxoord. En op zijn eigen manier is ook deze boom bijzonder. Hij staat ook alleen en heeft ook een markant uiterlijk. Dat markante uiterlijk heeft hij te danken aan een oude, grote, bijna hartvormige wond onderaan de stam.
Weer helemaal de oude
De oude es met de opvallende stam werd in 2016 onderzocht en gefotografeerd door Arie Pieters van ‘Fraxinus Excelsior’. Het idee was om hem op termijn te nomineren voor het Register van Monumentale bomen. Maar helaas, begin juni 2019 stond de boom er een stuk slechter bij. Zeker een derde minder blad en meerdere vrijwel kale takken. Gevreesd werd voor essentaksterfte ziekte. En omdat de boom in drie jaar tijd zo snel achteruit was gegaan werd de nominatie ’in de ijskast gezet’.
Deze zomer, einde juni 2022 werd toch nog een keer een bezoekje gebracht aan de boom en tot ieders stomme verbazing stond hij er weer net zo mooi bij als in 2016. Weer vrijwel helemaal in blad dus. Net als de ‘Esschen boom’ blijkt deze oude es een overlevingskunstenaar te zijn. In de loop van de zomer gaat ‘Fraxinus Excelsior’ nu alsnog de nominatie in orde maken. De Hoeksche Waard lijkt een waardige opvolger te hebben gevonden voor de ‘Esschen boom'.
